Istniejemy od lat dwudziestych XX wieku.
Od 22 grudnia 1998 roku jesteśmy spółką akcyjną Skarbu Państwa. Produkujemy przewody m.in. dla energetyki, kolei i motoryzacji na rynek krajowy oraz zagraniczny.

Nasza przewaga to

  • Wyspecjalizowany park maszynowy
  • Własne laboratorium
  • Ponad 90 lat doświadczenia
  • Zorientowanie na klienta
  • Idea ciągłego doskonalenia

Zarys historyczny

Firma przed wojną

Fabryka Przewodów Energetycznych S.A. w Będzinie jest jednym z najstarszych zakładów przemysłu kablowego w Polsce. Założona przez dwóch wspólników: Aleksandra Goldstauba i Hermana Noblina, którzy w 1928 r. uruchomili pierwszą produkcję wyrobów kablowych. W styczniu 1930 r. spółka została zarejestrowana w Sądzie Powiatowym w Będzinie jako Fabryka Kabli i Drutu w Będzinie.

Początki były bardzo skromne, zarówno pod względem asortymentowym jak i ilościowym, jednakże już w 1934 r. fabryka była wiodącym producentem prętów profilowych z miedzi i mosiądzu oraz jedynym w Polsce producentem profili komutatorowych do wirników maszyn elektrycznych.

Lata 30-ste

Uruchomiono pierwszą w Polsce produkcję przewodów energetycznych: aluminiowych i stalowo-aluminiowych. Około 100km wyprodukowanych przez nas przewodów użyto do budowy pierwszej w Polsce linii przesyłowej na napięcie 150kV Warszawa-Rożnów.

W tym okresie Fabryka rozrastała się do średniej wielkości przedsiębiorstwa, zarówno pod względem wielkości produkcji jak i zatrudnienia.

Lata okupacji - bombardowanie fabryki

W pierwszym dniu wojny na zakład spadły trzy bomby, powodując uszkodzenie hali produkcyjnej, co zmusiło później okupanta do przebudowy i modernizacji. Pod koniec 1939 r. całe Zagłębie Dąbrowskie i Śląsk włączono do prowincji niemieciej, a Fabrykę Kabli i Drutu przekazano pod powierniczy zarząd niemiecki. W ostatnich dniach okupacji rozpoczęto ewakuację fabryki do Oderberga, gdzie od 1944 r., wykorzystując przymusowych robotników z Będzina, budowano nowy zakład kablowy. Dzięki opieszałemu demontażowi maszyn przez załogę, ukrywaniu części maszyn i surowców, opóźniono ewakuację, co uniemożliwiło wywiezienie całego majątku fabryki do Oderberga.

Lata powojenne i 50-te XX wieku

W styczniu 1945r. po wycofaniu się wojsk niemieckich, pełnomocnik rządu - inż. Warth, w porozumieniu z Komitetem Fabrycznym zaakceptował Tymczasowy Zarząd Fabryki Kabli i Drutu w Będzinie pod Zarządem Państwowym.

Począwszy od 1950r. w polskim przemyśle kablowym rozpoczęto wprowadzanie specjalizacji produkcji, w wyniku której w Będzinie zlikwidowano produkcję przewodów izolowanych, a rozbudowano produkcję przewodów gołych.

Lata 60-te XX wieku

Lata 1961-1970 przynoszą dalszy rozwój asortymentowy produkcji. W roku 1961 uruchomiona zostaje produkcja seryjna przewodów stalowo-aluminiowych o przekrojach 402mm2 i 525mm2.

W roku 1962 rozpoczęto produkcję żył sektorowych pełnych walcowanych do kabli wysokoprądowych o przekrojach 16-120mm2 i kątach 90' i 120' oraz wykonano prototypową partię drutów aluminiowych profilowych.

Na lata 1963-67 przypada największy rozwój produkcji profili miedzianych oraz profili miedzianych z dodatkiem srebra, przeznaczonych do uzwojeń silników elektrycznych dużej mocy. Rozpoczęto produkcję przewodów napowietrznych gołych typu AFL-3 o przekroju 16mm2 przeznaczonych do elektryfikacji wsi i rolnictwa.

Lata 70-te XX wieku

W latach 1971-1978 zakłąd notuje dalszy, istotny postęp w zakresie produkcji nowych i nowoczesnych wyrobów kablowych. Przykładem perspektywicznego planowania rozwoju Fabryki są przewody elektroenergetyczne ze stopów aluminium, które posiadająznacznie wyższą wytrzymałość i mogą zastąpić przewdy stalowo-aluminiowe. Pierwsze uwieńczone powodzeniem próby produkcji przewodu ze stopu AlFEMg wykonane zostały w roku 1975, przy współpracy z Instytutem Metali Nieżelaznych Oddziału Metali Lekkich w Skalinie. Wyprodukowany przewód o długości 20km został rozwieszony na linii pilotażowej na terenie północnej Polski (przewód ten pracuje do dziś).

Lata siedemdziesiąte to także dynamiczny rozwój produkcji eksportowej. Energetyczne przewody napowietrzne, wykonane w fabryce, wiszą na wielu liniach przesyłowych w Chinach, Libii, Iranie i Iraku oraz w krajach Bliskiego i Dalekiego Wschodu.

Lata 80-te XX wieku

Kontynuowano prace z końca lat 70. nad wdrażaniem do produkcji linek wykonanych ze stopów aluminium. Wielkim sukcesem było wyprodukowanie przewodu typu AAL-270mm2 ze stopu aluminiowego Almelec TR-23, który rozwieszono na linii w okolicy Kędzierzyna.

Równocześnie prowadzono prace zmierzające do poszerzania asortymentu produkcji profilii komutatorowych, zarówno pod wzglęgem wymiarowy, kształtu jak i gatunku stosowanej miedzi.

Lata 90-te XX wieku

W roku 1993 uruchomiono produkcję drutów miedzianych jezdnych profilowych i okrągłych do przekroju 150mm2 z miedzi gatunku M1E oraz miedzi z domieszką srebra.

W roku 1994 fabryka nawiązała współpracę z firmą Alcoa Fujicura Ltd. w zakresie produkcji linek odgromowych z wbudowanym rdzeniem światłowodowym typu OPGW.

Lata 1999-2003

Od 1999 roku FPE S.A. działa już jako Spółka Skarbu Państwa. Po roku 2000 rozwój fabryki, zgodnie z zapotrzebownaiem rynku, idzie w kierunku produkcji przewodów izolowanych. W 2003r. uruchomiono produkcję przewodów samonośnych izolowanych na napięcia znamionowe 0,6/1kV typu AsXSn i AsXS, z przeznaczeniem na rynki krajowe i zagraniczne.

Lata 2005-2006

Lata 2005-2006 to następne nowe wyroby - przewody napowietrzne izolowane, wg normy fińskiej, typu AMKA oraz jednożyłowe przewody powlekane warstwą izolacyjną.

Lata 2009-2010

W latach 2009-2015 nastąpił znaczny rozwój Firmy, zarówno w dziedzinie przetwórstwa miedzi (druty i profile miedziane), jak i produkcji przewodów napowietrznych. W roku 2009 uruchomiono nową linię do izolowania taśmami drutów płaskich Cu i Al. Była to odpowiedz na rosnące zapotrzebowanie rynku w tym segmencie. W roku 2010 w nowo wybudowanej hali produkcyjnej uruchomiono drugą linię do izolowania drutów Cu i Al, co znacznie zwiększyło możliwości produkcyjne tego typu wyrobów.

W tym samym roku zakupiono i uruchomiono nowe urządzenia do wytłaczania miedzi, które w znacznym stopniu skróciły cykl produkcyjny drutów i profili miedzi i dały możliwość szybszej realizacji zamówień klienta. W ramach tych inwestycji wybudowano również magazyn wysokiego składowania, przeznaczony dla wyrobów gotowych.

Lata 2010-2013

W asortymencie przewodów napowietrznych, wdrożone zostały przewody niskozwisowe HTLS (High Temperature Low Sag) typu GTACSR (Gap-type Thermal Resistant Aluminium Conductor Steel Reinforced - 2010r.) oraz przewody ACSS (Aluminium Conductor Steel Supported - 2013r.) jako alternatywa dla klasycznych przewodów napowietrznych. Rozpoczęto produkcję przewodów stalowo-aluminiowych izolowanych typu AFLy (2011) oraz przewodów z miedzi stopowej CuMg 0,4 - Bz II zastosowanych w aplikacjach kolejowych. Podjęto także produkcję drutów odgromowych dla budownictwa (2013) wykonanych z aluminium i ze stopu aluminium.

Lata 2014-2017

W związku z wprowadzeniem nowego standardu przewodu niskostratnego ACSR/TW przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne, został wyprodukowany i przetestowany przewód 408-AL1F/34-UHST będący zamiennikiem przewodu AFL-8-350mm2 (2014). W obecnej chwili w opracowaniu jest przewód AAAC-V-480mm2 zbudowany z drutów okrągłych profilowych, wykonany z aluminium stopowego, będący także przedmiotem zgłoszenia jako wzór użytkowy.