Fabryka Przewodów Energetycznych S.A. w Będzinie jest jednym z najstarszych zakładów przemysłu kablowego w Polsce.
Założona przez dwóch wspólników: Aleksandra Goldstauba i Hermana Noblina, którzy w 1928 r.
uruchomili pierwszą produkcję wyrobów kablowych. W styczniu 1930 r. spółka została zarejestrowana
w Sądzie Powiatowym w Będzinie jako Fabryka Kabli i Drutu w Będzinie.
Początki były bardzo skromne, zarówno pod względem asortymentowym jak i ilościowym,
jednakże już w 1934 r. fabryka była wiodącym producentem prętów profilowych z miedzi i mosiądzu oraz
jedynym w Polsce producentem profili komutatorowych do wirników maszyn elektrycznych.
Uruchomiono pierwszą w Polsce produkcję przewodów energetycznych: aluminiowych i stalowo-aluminiowych.
Około 100km wyprodukowanych przez nas przewodów użyto do budowy pierwszej w Polsce linii przesyłowej
na napięcie 150kV Warszawa-Rożnów.
W tym okresie Fabryka rozrastała się do średniej wielkości przedsiębiorstwa,
zarówno pod względem wielkości produkcji jak i zatrudnienia.
W pierwszym dniu wojny na zakład spadły trzy bomby, powodując uszkodzenie hali produkcyjnej, co zmusiło później okupanta do przebudowy i modernizacji.
Pod koniec 1939 r. całe Zagłębie Dąbrowskie i Śląsk włączono do prowincji niemieciej, a Fabrykę Kabli i Drutu przekazano pod powierniczy zarząd niemiecki.
W ostatnich dniach okupacji rozpoczęto ewakuację fabryki do Oderberga, gdzie od 1944 r., wykorzystując przymusowych robotników z Będzina, budowano nowy zakład kablowy.
Dzięki opieszałemu demontażowi maszyn przez załogę, ukrywaniu części maszyn i surowców, opóźniono ewakuację, co uniemożliwiło wywiezienie całego majątku fabryki
do Oderberga.
W styczniu 1945r. po wycofaniu się wojsk niemieckich, pełnomocnik rządu - inż. Warth,
w porozumieniu z Komitetem Fabrycznym zaakceptował Tymczasowy Zarząd Fabryki Kabli i Drutu w Będzinie
pod Zarządem Państwowym.
Począwszy od 1950r. w polskim przemyśle kablowym rozpoczęto wprowadzanie specjalizacji produkcji,
w wyniku której w Będzinie zlikwidowano produkcję przewodów izolowanych, a rozbudowano produkcję przewodów gołych.
Lata 1961-1970 przynoszą dalszy rozwój asortymentowy produkcji. W roku 1961 uruchomiona
zostaje produkcja seryjna przewodów stalowo-aluminiowych o przekrojach 402mm2 i 525mm2.
W roku 1962 rozpoczęto produkcję żył sektorowych pełnych walcowanych do kabli wysokoprądowych o przekrojach
16-120mm2 i kątach 90' i 120' oraz wykonano prototypową partię drutów aluminiowych profilowych.
Na lata 1963-67 przypada największy rozwój produkcji profili miedzianych oraz profili miedzianych z dodatkiem srebra,
przeznaczonych do uzwojeń silników elektrycznych dużej mocy.
Rozpoczęto produkcję przewodów napowietrznych gołych typu AFL-3 o przekroju 16mm2 przeznaczonych
do elektryfikacji wsi i rolnictwa.
W latach 1971-1978 zakłąd notuje dalszy, istotny postęp w zakresie produkcji nowych i nowoczesnych wyrobów kablowych.
Przykładem perspektywicznego planowania rozwoju Fabryki są przewody elektroenergetyczne ze stopów aluminium,
które posiadająznacznie wyższą wytrzymałość
i mogą zastąpić przewdy stalowo-aluminiowe. Pierwsze uwieńczone powodzeniem próby produkcji przewodu ze stopu AlFEMg
wykonane zostały w roku 1975, przy współpracy z Instytutem Metali Nieżelaznych Oddziału Metali Lekkich w Skalinie.
Wyprodukowany przewód o długości 20km został rozwieszony na linii pilotażowej na terenie północnej Polski (przewód ten pracuje
do dziś).
Lata siedemdziesiąte to także dynamiczny rozwój produkcji eksportowej. Energetyczne przewody napowietrzne,
wykonane w fabryce, wiszą na wielu liniach przesyłowych w Chinach, Libii, Iranie i Iraku
oraz w krajach Bliskiego i Dalekiego Wschodu.
Kontynuowano prace z końca lat 70. nad wdrażaniem do produkcji linek wykonanych ze stopów aluminium.
Wielkim sukcesem było wyprodukowanie przewodu typu AAL-270mm2 ze stopu aluminiowego Almelec TR-23,
który rozwieszono na linii w okolicy Kędzierzyna.
Równocześnie prowadzono prace zmierzające do poszerzania asortymentu produkcji profilii komutatorowych,
zarówno pod wzglęgem wymiarowy, kształtu jak i gatunku stosowanej miedzi.
W roku 1993 uruchomiono produkcję drutów miedzianych jezdnych profilowych i okrągłych do przekroju 150mm2
z miedzi gatunku M1E oraz miedzi z domieszką srebra.
W roku 1994 fabryka nawiązała współpracę z firmą Alcoa Fujicura Ltd. w zakresie produkcji linek odgromowych
z wbudowanym rdzeniem światłowodowym typu OPGW.
Od 1999 roku FPE S.A. działa już jako Spółka Skarbu Państwa. Po roku 2000 rozwój fabryki, zgodnie z zapotrzebownaiem rynku,
idzie w kierunku produkcji przewodów izolowanych. W 2003r. uruchomiono produkcję przewodów samonośnych izolowanych na napięcia
znamionowe 0,6/1kV typu AsXSn i AsXS, z przeznaczeniem na rynki krajowe i zagraniczne.
Lata 2005-2006 to następne nowe wyroby - przewody napowietrzne izolowane, wg normy fińskiej, typu AMKA
oraz jednożyłowe przewody powlekane warstwą izolacyjną.
W latach 2009-2015 nastąpił znaczny rozwój Firmy, zarówno w dziedzinie przetwórstwa miedzi
(druty i profile miedziane), jak i produkcji przewodów napowietrznych. W roku 2009 uruchomiono nową linię
do izolowania taśmami drutów płaskich Cu i Al. Była to odpowiedz na rosnące zapotrzebowanie rynku w tym segmencie. W roku 2010 w nowo wybudowanej hali
produkcyjnej uruchomiono drugą linię do izolowania drutów Cu i Al, co znacznie zwiększyło możliwości
produkcyjne tego typu wyrobów.
W tym samym roku zakupiono i uruchomiono nowe urządzenia do wytłaczania miedzi, które w znacznym stopniu
skróciły cykl produkcyjny drutów i profili miedzi
i dały możliwość szybszej realizacji zamówień klienta. W ramach tych inwestycji wybudowano również
magazyn wysokiego składowania, przeznaczony dla wyrobów gotowych.
W asortymencie przewodów napowietrznych, wdrożone zostały przewody niskozwisowe HTLS
(High Temperature Low Sag) typu GTACSR (Gap-type Thermal Resistant Aluminium Conductor Steel Reinforced - 2010r.)
oraz przewody ACSS (Aluminium Conductor Steel Supported - 2013r.) jako alternatywa dla klasycznych przewodów napowietrznych.
Rozpoczęto produkcję przewodów stalowo-aluminiowych izolowanych typu AFLy (2011) oraz przewodów
z miedzi stopowej CuMg 0,4 - Bz II zastosowanych w aplikacjach kolejowych.
Podjęto także produkcję drutów odgromowych dla budownictwa (2013) wykonanych z aluminium i ze stopu aluminium.
W związku z wprowadzeniem nowego standardu przewodu niskostratnego ACSR/TW przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne,
został wyprodukowany i przetestowany przewód 408-AL1F/34-UHST będący zamiennikiem przewodu AFL-8-350mm2 (2014).
W obecnej chwili w opracowaniu jest przewód AAAC-V-480mm2 zbudowany z drutów okrągłych profilowych,
wykonany z aluminium stopowego, będący także przedmiotem zgłoszenia jako wzór użytkowy.